Tết Nguyên Đán không chỉ là dịp đoàn tụ, đón chào năm mới mà còn là thời điểm thiêng liêng thể hiện tinh thần dân tộc, sự đoàn kết và ý chí quật cường của nhân dân Việt Nam. Trong những năm tháng kháng chiến, hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh mỗi dịp Tết đến xuân về luôn để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng mỗi người dân, từ những vần thơ chúc Tết đến những hành động đầy nhân văn, giản dị mà vô cùng ấm áp.
Mùa xuân năm 1941: Bác Hồ trở về Tổ quốc
Mùa xuân năm 1941, sau hơn 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, ngày 28 tháng Giêng (tức mùng 2 Tết Tân Tỵ), Bác Hồ đặt chân trở về Việt Nam qua cột mốc 108 tại Cao Bằng. Trước đó, vào ngày mùng 1 Tết, Người đã đi chúc Tết nhân dân hai làng Nậm Quang và Nậm Tấy (Quảng Tây, Trung Quốc), trao tặng những tờ giấy hồng điều viết chữ "Cung chúc tân niên", mừng tuổi trẻ em bằng những đồng xu nhỏ. Tết năm ấy không chỉ là một mùa xuân đoàn viên của đất nước mà còn là cột mốc quan trọng trong hành trình đấu tranh giành độc lập dân tộc.
Xuân Bính Tuất 1946: Mùa xuân đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
Mùng 1 Tết Bính Tuất (ngày 02 tháng 02 năm 1946), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi những lời thơ chúc Tết tới đồng bào cả nước qua báo Cứu Quốc:
"Trong năm Bính Tuất mới,
Muôn việc đều tiến tới.
Kiến quốc chóng thành công,
Kháng chiến mau thắng lợi."
Sáng mùng 1 Tết, Bác đến Nhà hát Lớn Hà Nội chúc Tết nhân dân, khẳng định tinh thần đại đoàn kết dân tộc. Tối Giao thừa, Người cải trang hòa vào dòng người tại đền Ngọc Sơn, cùng nhân dân đón khoảnh khắc chuyển giao năm mới.
Trong những ngày Tết ấy, Bác đã đến thăm chợ Tết tại chùa Láng, nhắc nhở đồng bào về tinh thần đoàn kết, tăng gia sản xuất để bảo vệ nền độc lập non trẻ. Đó là một mùa xuân đầy ý nghĩa, đánh dấu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
Xuân Đinh Hợi 1947: Tết trong gian khó, lời thơ khích lệ lòng dân
Giao thừa năm 1947, trong phòng phát thanh dã chiến đặt tại Chùa Trầm (Hà Đông), Bác Hồ đã đọc lời chúc Tết đồng bào và chiến sĩ cả nước:
"Cờ đỏ sao vàng tung bay trước gió,
Tiếng kèn kháng chiến vang dậy non sông.
Toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến,
Chí ta đã quyết, lòng ta đã đồng."
Mùa xuân ấy, kháng chiến chống thực dân Pháp bước vào giai đoạn cam go. Dù vậy, Bác vẫn duy trì phong tục chúc Tết truyền thống, viết chữ "Cung hỷ tân xuân", gửi tặng quả cam và quýt cho chủ nhà nơi Bác ở, thể hiện sự gần gũi, nhân văn.
Tết Mậu Tý 1948: Quyết tâm toàn thắng
Mùa xuân năm 1948, Bác Hồ gửi đến toàn thể nhân dân và chiến sĩ những vần thơ:
"Năm Hợi vừa đi qua,
Năm Tý vừa bước tới.
Gửi lời chúc đồng bào,
Kháng chiến được thắng lợi."
Giao thừa năm ấy, trong bữa cơm tất niên đơn sơ, Người nhắc nhở:
"Trường kỳ kháng chiến thì phải trường kỳ động viên. Động viên tinh thần, động viên vật chất, động viên sức người, sức của để thực hiện toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến."
Bác cũng trực tiếp đến thăm các cán bộ, nhân viên Văn phòng Chính phủ, tặng quà mừng tuổi mỗi người một quả cam, món quà nhỏ nhưng chan chứa tình cảm lớn lao.
Xuân Canh Dần 1950: Chuẩn bị cho những chiến thắng lớn
Năm 1950, khi đang công tác tại Trung Quốc và Liên Xô, Bác vẫn gửi thư chúc Tết đến đồng bào trong nước, tiếp tục khẳng định tinh thần chiến đấu:
"Toàn dân xung phong thi đua,
Đẩy mạnh cuộc chuẩn bị tới.
Chuyển mau sang tổng phản công,
Kháng chiến nhất định thắng lợi."
Lời thơ không chỉ là lời chúc Tết mà còn là mệnh lệnh chiến đấu, thôi thúc toàn dân sẵn sàng cho những trận đánh quan trọng trong chiến dịch Biên Giới.
Xuân Giáp Ngọ 1954: Lời thơ dự báo Đại thắng Điện Biên
Bước vào năm Giáp Ngọ 1954, Bác Hồ gửi tới toàn dân những vần thơ chúc Tết đặc biệt:
"Năm mới, quân dân ta có hai nhiệm vụ rành rành:
- Đẩy mạnh kháng chiến để giành độc lập tự do.
- Cải cách ruộng đất là công việc rất to."
Mùa xuân năm ấy, quân và dân ta tiến hành Chiến dịch Điện Biên Phủ, làm nên trận thắng "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", kết thúc 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp.
Xuân bất diệt trong lòng dân tộc
Trong suốt những năm tháng kháng chiến, Tết với Bác Hồ không chỉ là thời khắc đoàn viên mà còn là động lực để toàn dân tiến lên. Những câu thơ chúc Tết của Người không chỉ mang giá trị tinh thần mà còn thể hiện tư duy chiến lược, tầm nhìn lãnh đạo tài tình.
Mỗi độ xuân về, chúng ta lại nhớ về Bác với lòng kính yêu vô hạn. Tinh thần mùa xuân mà Bác mang đến vẫn còn đó, trong từng trang sử hào hùng của dân tộc, trong ý chí kiên cường của mỗi người con đất Việt.